Chỉ số EBITDA là chỉ số tài chính phải ánh lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp trước lãi vay, thuế và khấu hao. Chỉ số EBITDA cũng thường được nhiều nhà phân tích hay các quỹ sử dụng để định giá doanh nghiệp trong đầu tư chứng khoán. Hiểu được đầy đủ EBITDA là gì cũng sẽ giúp nhà đầu tư phần nào hình dung và chọn những công ty chất lượng. Cùng tìm hiểu về EBITDA ngay bây giờ nào.
EBITDA là gì?
EBIT là viết tắt của Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization có nghĩa là Lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao. Hay EBITDA còn được xem là lợi nhuận hoạt động của công ty, doanh nghiệp.
Ở góc độ đầu tư, EBITDA để đánh giá một doanh nghiệp mang lại lợi nhuận như thế nào khi loại bỏ sự khác biệt về 3 yếu tố cấu trúc nợ, lãi vay, khấu hao, nhằm để dễ dàng so sánh là điều dễ hiểu. Đó chính là lý do ra đời của chỉ số EBITDA.
Công thức tính EBITDA
Có 3 cách để tính EBITDA, tùy bạn lựa chọn như sau:
- EBITDA = Lợi nhuận sau thuế + Thuế + Lãi vay + Khấu hao
- EBITDA = Lợi nhuận trước thuế + Lãi Vay + Khấu hao
- EBITDA = EBIT + Khấu hao
Trong đó các số liệu về lợi nhuận trước thuế, lợi nhuận sau thuế, thuế, khấu hao, lãi vay bạn có thể xem trong báo cáo tài chính hoặc báo cáo lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp. Ebit được lấy từ bảng hoạt động kinh doanh.
Ví dụ: Một công ty có lợi nhuận sau thuế là 100 triệu đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp là 20 triệu đồng, chi phí khấu hao 10 triệu đồng và chi phí lãi vay 10 triệu đồng. Như vậy, Ebitda của doanh nghiệp được tính như sau:
Ebitda = Lợi nhuận sau thuế + Thuế + Lãi vay + Khấu hao = 100 + 20 +10 + 10 = 140 triệu đồng.
Ý nghĩa của chỉ số EBITDA trong phân tích
- Giúp cho nhà quản lý cũng như nhà đầu tư có thể đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp được chính xác hơn, từ đó phán đoán đúng về tiềm năng phát triển trong tương lai.
- Bên cạnh đó, việc sử dụng EBITDA còn giúp cho các nhà đầu tư loại trừ được các yếu tố kế toán tạo ra bức tranh tài chính hoàn hảo nhất cho các công ty, doanh nghiệp.
- Mặt khác, đối với những doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, công nghệ thông tin hoặc những ngành mà có chi phí khấu hao lớn dẫn đến việc lợi nhuận ròng quá thấp thì việc sử dụng EBITDA sẽ giúp làm đẹp cho báo cáo tài chính, tạo được lòng tin cho các nhà đầu tư.
- Đặc biệt, trong trường hợp bạn đang phân tích, so sánh những doanh nghiệp có sự chênh lệch về thuế thu nhập doanh nghiệp lớn thì chỉ số EBITDA sẽ giúp bạn đánh giá đúng về tiềm năng của mỗi công ty, từ đó đưa ra lựa chọn đầu tư đúng đắn nhất.
Sử dụng EBITDA trong những trường hợp nào?
Ebitda là một trong những chỉ số tài chính được nhiều công ty, doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư sử dụng để đánh giá đúng tình hình sản xuất kinh doanh và phán đoán tiềm năng tương lai của công ty. Tuy nhiên, không phải trong trường hợp nào sử dụng Ebitda cũng thể hiện đúng ý nghĩa của nó. EBITDA thường được sử dụng trong những trường hợp sau:
- Ebitda được sử dụng phổ biến ở những ngành sản xuất có giá trị tài sản, tỷ trọng và quy mô lớn làm cho chi phí khấu hao cao. Việc sử dụng Ebitda trong trường hợp này giúp làm đẹp báo cáo tài chính cho doanh nghiệp, tạo lòng tin cho các nhà đầu tư.
- Khi cần phải so sánh chỉ số Ebitda trong một khoảng thời gian dài hơn so với mức trung bình của các công ty, doanh nghiệp cùng ngành. Điều này giúp cho các nhà đầu tư có được cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về doanh nghiệp mà mình quan tâm.
- Chỉ số Ebitda được áp dụng để tính toán trong mô hình định giá EV/Ebitda hoặc các mô hình dòng tiền định giá. Ở một số trường hợp, các nhà đầu tư còn sử dụng Ebitda để thay thế cho các dòng tiền trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
- Ebitda được sử dụng để so sánh trong một số mô hình định giá như: Ebitda Margin, Ebitda/Chi phí lãi vay, Ebitda/Chi phí khấu hao, Nợ/Ebitda…
Một số hạn chế của EBITDA và Lưu ý khi sử dụng
Chỉ số EBITDA không đại diện cho dòng tiền
Chỉ số Ebitda loại bỏ chi phí lãi vay và thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, trên thực tế, không có doanh nghiệp nào hoạt động mà không sử dụng chi phí lãi vay và nộp thuế cho nhà nước. Chính vì vậy mà việc chỉ xem xét chỉ số Ebitda mà không quan tâm đến dòng tiền của doanh nghiệp là điều hết sức vô lý.
Chỉ số EBITDA có thể gây lầm tưởng về hiệu quả hoạt động
Vì loại trừ nhiều yếu tố chi phí của doanh nghiệp, thông thường EBITDA cho ra một con số tuyệt đối lớn hơn rất nhiều so với EBIT hay lợi nhuận thuần. Điều này dẫn tới việc nhiều doanh nghiệp sử dụng chỉ tiêu này để đánh bóng hình ảnh, tạo ra 1 con số kế toán tương đối đẹp về khả năng sinh lời. Khiến nhiều nhà đầu tư lầm tưởng về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
EBITDA âm là một cảnh báo về tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên điều đó không đồng nghĩa với việc EBITDA dương là một dấu hiệu tích cực và doanh nghiệp đang thu được lợi nhuận.
Bạn sẽ cần phải phân tích kỹ thêm các chỉ số tài chính khác để chắc chắn rằng, doanh nghiệp không cố tình che giấu sự thật nào đó đằng sau EBITDA.
Chỉ số EBITDA có thể làm sai lệch chi phí lãi vay
Để làm rõ hơn về điều này chúng tôi đưa ra một ví dụ cụ thể như sau: Một doanh nghiệp tạo ra mức lợi nhuận sau thuế là 100 triệu đồng, chi phí lãi vay phải trả là 110 triệu đồng, chi phí khấu hao là 50 triệu đồng. Như vậy, nếu chỉ xem xét đến 3 yếu tố này, chúng ta có thể thấy rằng, EBITDA của doanh nghiệp là 260 triệu đồng và công ty có đủ tiền để trả chi phí lãi vay.
Tuy nhiên, trên thực tế, các máy móc, trang thiết bị của công ty trong quá trình sử dụng sẽ bị hao mòn, cần phải sửa chữa và nâng cấp. Vì vậy mà doanh nghiệp đang làm ăn không thực sự hiệu quả, khó thanh toán các khoản chi phí lãi vay.
Không nên bỏ qua chất lượng của lợi nhuận ròng
Trong quá trình tính toán, chỉ số EBITDA có thể chịu tác động của các mánh khóe trong kế toán với mục đích tạo ra số liệu EBITDA cao, tạo được lòng tin cho các nhà đầu tư. Chính vì vậy mà chỉ số Ebitda không thực sự đáng tin cậy, bạn không nên chỉ dựa vào chỉ số này mà bỏ qua chất lượng của lợi nhuận ròng doanh nghiệp đâu nhé.
Chỉ số EBITDA khiến công ty rẻ hơn
Một điểm hạn chế nữa của chỉ số Ebitda đó là nó có thể khiến cho doanh nghiệp bạn rẻ hơn so với giá trị thực tế. Điều này xảy ra khi mà các nhà đầu tư chỉ quan tâm đến bội số của chỉ số Ebitda mà bỏ qua số liệu về thu nhập thuần của doanh nghiệp.
Trên đây là những thông tin để giải đáp câu hỏi EBITDA là gì. Cũng như cách tính, hạn chế và những điều cần lưu ý. Mong rằng bài viết này sẽ giúp ích cho công việc của bạn. Chúc các bạn thành công!